Արցախից տեղահանված ընտանիքները, որոնք նախկինում հաշվառում չեն ունեցել Երևան քաղաքում կամ ՀՀ մարզերի բնակավայրերում, բնակարան ձեռք բերելու աջակցության ծրագրի շահառու դառնալու համար պետք է ընտանիքով տեղափոխվեն Արցախի Հանրապետություն, իսկ թե ինչպե՞ս, կառավարության որոշման մեջ չի նշվում։
Բոլոր հարցերի պատասխանն անորոշության մեջ է
Ամուսինը զինվորական էր և մասնակցում էր ռազմական գործողություններին։ Երկու օր անտառում մնալուց հետո, հարազատների օգնությամբ, 3 երեխայի հետ տեղափոխվեց Հայաստան, սկզբում՝ Գորիս, ապա՝ Արմավիրի մարզի Մեծամոր քաղաք և ապաստան գտավ քաղաքի մանկապարտեզի շենքում, իսկ 3 ամիս անց՝ նույն քաղաքի հյուրանոցում։ Այստեղ այդ ժամանակ բնակություն հաստատեց 38 ընտանիք։ 20-ը վերադարձել կամ տեղափոխվել են հյուրանոցից, մյուս 18 ընտանիքը, ինչպես Մարինեն, փնտրում կամ սպասում է պետական աջակցության ծրագրին։ Մարինեն տեղյակ չէր, որ ամուսինը պատերազմի սկսվելու առաջին ժամերին արդեն զոհվել էր։
րցախյան վերջին պատերազմի առաջին օրից Մարինե Ալեքսանյանն իր 3 մանկահասակ երեխաների հետ պատսպարվում էր Մարտակերտի Լուսապար գյուղին կից անտառում։
Ա
Արմավիրի մարզում ապաստան են գտել շուրջ 3,5 հազար Արցախից տեղահանվածներ։ Նրանց մի մասը հետ է վերադարձել և այսօր մոտ 250 ընտանիք գնալու տեղ չունի։ Նրանք հույս ունեն, որ ՀՀ պետական աջակցության ծրագրով բնակարան ձեռք կբերեն։
2022թ. փետրվարի 17-ին ՀՀ Կառավարությունը N 169-Լ որոշմամբ հաստատեց Արցախի Հանրապետության առանձին շրջաններից տեղահանված ընտանիքների համար բնակարանային մատչելիության ապահովման պետական աջակցության ծրագիրը։
համար Երևան քաղաքում մինչև 8 մլն դրամ, մարզերում՝ մինչև 10 մլն դրամ և Արցախում՝ մինչև 12 մլն դրամ։ Շահառուները, որպես կանխավճար, պետք է վճարեն մինչև 10 տոկոս։
Ըստ կանխատեսումների, միայն 2022թվ-ին ծրագրից կօգտվեն 3230 շահառու, որի համար անհրաժեշտ կլինի 3,4 մլդ դրամ։
ամաձայն Կառավարության N 169-Լ որոշման՝ Արցախի Հանրապետության առանձին շրջաններից տեղահանված ընտանիքները կարող են հիփոթեքային վարկ ձևակերպել բնակարան ձեռք բերելու կամ բնակարան կառուցելու
Հ
Ծրագիրը շատ խութեր ուներ, մասնավորապես՝
  • Շահառուների հստակ աշխարհագրությունը, որոնք են առանձին շրջանները,
  • Երևանում 8 միլիոնի սահմաններում դատարկ հող չի գտնվի, ուր մնաց բնակարան,
  • Մարզերում, եթե հնարավոր լինի 10 միլիոն դրամով բնակարան գտնել, ուրեմն այն կունենա վերանորոգման կարիք, որի համար լրացուցիչ միջոցներ պետք կլինեն,
  • Արցախից տեղահանվածների գերակշիռ մասը հիմնական աշխատանք չունի, գրեթե զրոյական է հավանականությունը, որ բանկերը կարող են ծրագրի գումարից ավելի, լրացուցիչ հիփոթեքային վարկ տրամադրել վերանորոգման կամ ավելի թանկ բնակարան ձեռք բերելու համար,
  • Ամենահաճախ հանդիպող խոչընդոտը, որ նկատվում էր Արցախից տեղահանված ընտանիքներում, դա ընտանիքի անդամի ժամկետանց պարտավորությունն էր բանկերի նկատմամբ։
  • Հազվադեպ ընտանիքներ հնարավորություն կունենային վճարել 10 տոկոս կանխավճար։
Այս բացերի պատճառով 2022 թվ-ին ծրագիրը տեղից չէր շարժվում և հոկտեմբերի 6-ի Կառավարության N 1541-Լ որոշմամբ մեղմեցին ծրագրի սկզբնական պայմանները։ Ըստ Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության կառուցվածքային ստորաբաժանումների առանձին գործառույթներ համակարգող, խորհրդական Գայանե Ղարագյոզյանի՝
որից 820 շահառու արդեն իրացրել է այն։ Նրանցից 9-ը Երևանում են գույք ձեռք բերել, 6-ը՝ Արցախում, մնացածը՝ Հայաստանի տարբեր մարզերում։
արկ է նշել, որ այս փոփոխությունները նույնպես ցանկալի արդյունք չեն տվել և, ըստ Ղարագյոզյանի, 2023թ. հունիսի 20-ի դրությամբ բնակարանային պայմանները բարելավելու նպատակով հավաստագիր է տրվել 3612 շահառուի,
Հ
Թե ինչո՞ւ Արցախից տեղահանվածները չեն շտապում օր առաջ ազատվելու 7 անձով մեկ սենյակում բնակվելու «հաճույքից», որոշեցինք պարզել՝ զրուցելով նրանց հետ։ Նադեժդա Դավթյանը Հայաստան է տեղափոխվել Հադրութի շրջանի Տող գյուղից։ 5 երեխաների և ամուսնու հետ ժամանակավոր բնակություն է հաստատել Արշալույս գյուղում։ Ծրագրով նախատեսված հավաստագիր չեն հատկացնում՝ պատճառաբանելով, որ իրեն չի հասնում։
Նույն կարգավիճակում է հադրութցի Անուշիկ Դավթյանը։ Նա նույնպես բնակվում է Արշալույս գյուղում, ամուսնու և տղայի 5 անձից բաղկացած ընտանիքի հետ։ Անուշիկի խոսքով, Աբովյան 9 հասցեում գտնվող Արցախի ներկայացուցչությունում ասել են, որ իրեն սերտիֆիկատ չի հասնում։ Հավաստագիր տրամադրվում է հայաստանցիներին, ովքեր Արցախ պետական ծրագրով են բնակություն հաստատել և այսօր զրկվել են բնակարանից։
կետերով նախատեսված պայմանները։
յս պատճառաբանությամբ բնակարանային պայմանները բարելավելու հավաստագիր ստանալուց ընտանիքին զրկելու իրավական հիմք են ծառայում ՀՀ Կառավարության 2022թ. փետրվարի 17-ի N 169-Լ որոշման հավելվածի 10, 11, 12
Ա
ՀՀ Կառավարության 2022թ. փետրվարի 17-ի N 169-Լ որոշման 3-րդ կետով առաջարկվում է Արցախի Հանրապետության տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարին՝ ներկայացնելու շահառուների ցանկը։
2021թվ-ին Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը հայտարարեց, որ տեղահանված ընտանիքներին բնակարաններով ապահովելու համար 2,5 տարում Արցախում կկառուցվի 6000 բնակարան։
Հարցման պատասխանում նորություն չկար։ Նախարարությունը հղումներ էր կատարել կառավարության որոշման համապատասխան կետերին։
նդրի նկատմամբ լիարժեք պատկերացում կազմելու համար գրավոր հարցումով դիմեցինք Աշխատանքի և սոցիալական ապահովության նախարարություն։
Խ
Անկախ ամեն ինչից Արցախում ծնված, Արցախում հաշվառված, բնակարան կորցրած ընտանիքներին, որոնք գտնվում են Հայաստանում, ևս մեկ փորձություն է սպասվում։ Բնակարանային խնդիրները լուծելու համար նախ պետք է գնալ Արցախ։ Թե ինչպե՞ս պետք է տեղափոխվեն Արցախ, դա այսօր ավելի անլուծելի խնդիր է, քան բնակարան գնելը։
Անորոշությունը բազմաթիվ խնդիրներ է լուծում, մասնավորապես՝ ազատում է պարտավորություններից, պատասխանատվությունից, լայն հնարավորություն է ընձեռում երկիմաստ ընկալումների և պոպուլիստական հայտարարությունների համար։
Made on
Tilda